
Son: Somer- en winterstilstand
Die sonstilstand is wanneer die Son, van die Aarde af gesien, sy mees noordelike of suidelike posisie bereik. Op Aarde word hierdie posisies aangedui deur die twee keerkringe: die Kreefskeerkring in die noorde en die Steenbokskeerkring in die suide.
Sonstilstande:
Daar is twee sonstilstande per jaar wat plaasvind, naamlik die Somersonstilstand en die Winterstilstand.
Op Aarde vind die sonstilstande oral op dieselfde oomblik plaas.
In die Suidelike Halfrond vind dit onderskeidelik in Desember en Junie plaas, en in die Noordelike Halfrond andersom, met ander woorde Junie en Desember.
Somersonstilstand in Suid-Afrika en die res van die Suidelike halfrond:
Hoe dit gebeur:
Soos die Son beweeg in die rigting van die Kreefskeerkring, word die dae in die Suidelike Halfrond korter en in die Noordelike Halfrond langer.
Wanneer die Son na die Steenbokskeerkring beweeg, werk dit andersom, met ander woorde dan is die dae in die Noordelike halfrond korter en in die Suidelike halfrond langer..
Die sonstilstand is die oomblik wanneer die Son presies bo die spesifieke keerkring is.
Datum:
Die somersonstilstand vind plaas op of omstreeks 21 Desember. Dit wissel van jaar tot jaar, afhangende van skrikkeljaar, dan vind dit plaas op 22 Desember.
Beskrywing:
Op hierdie dag bereik die Son sy hoogste punt aan die hemel op die suidelike halfrond, wat die maksimum hoeveelheid daglig vir die jaar tot gevolg het.
Die lengte van die dag is die langste van die jaar, en die lengte van die nag is die kortste.
Gevolge:
Na die somersonstilstand begin die dae weer korter word en die nagte langer tot by die herfs-ewening in Maart.
Astronomiese Betekenis
Posisie van die Son:
Tydens die somersonstilstand staan die Son direk oor die Steenbokskeerkring (ongeveer 23,5 grade suiderbreedte), wat die punt is waar die Son se strale reguit op die Aarde se oppervlak val.
Daglengte:
Op hierdie dag kan die lengte van daglig in Suid-Afrika tot ongeveer 14 uur en 30 minute strek, afhangend van die spesifieke ligging binne die land.
Kulturele Betekenis
Vieringe:
Die somersonstilstand is in baie kulture oor die wêreld heen ‘n tyd van viering, en dit val ook saam met die vakansieseisoen in Suid-Afrika, wat dit ‘n tyd maak vir feeste en ontspanning.
Dus, op of rondom 21 Desember elke jaar, ervaar Suid-Afrika sy langste dag en kortste nag, wat ‘n belangrike astronomiese en kulturele gebeurtenis is.
Wintersonstilstand in Suid-Afrika en die res van die Suidelike halfrond:
Datum:
Die wintersonstilstand vind plaas op of omstreeks 21 Junie. Dit kan effens wissel, afhangende van skrikkeljaar. Dan vind dit plaas op 22 Junie
Beskrywing:
Op hierdie dag bereik die Son sy laagste punt aan die hemel op die suidelike halfrond, wat die minimum hoeveelheid daglig vir die jaar tot gevolg het.
Die lengte van die dag is die kortste van die jaar, en die lengte van die nag is die langste.
Gevolge:
Na die wintersonstilstand begin die dae weer langer word en die nagte korter tot by die lente-ewening in September.
Astronomiese Betekenis
Posisie van die Son:
Tydens die wintersonstilstand staan die Son direk oor die Steenbokskeerkring (ongeveer 23,5 grade suiderbreedte), wat die punt is waar die Son se strale die suidelikste punt op die Aarde se oppervlak bereik.
Daglengte:
Op hierdie dag kan die lengte van daglig in Suid-Afrika so min as ongeveer 10 uur wees, afhangend van die spesifieke ligging binne die land.
Kulturele Betekenis
Vieringe:
Die wintersonstilstand is in baie kulture oor die wêreld heen ‘n tyd van refleksie en hernuwing.
In sommige kulture word daar vieringe en tradisies gehou om die langste nag van die jaar te markeer.
Invloed op klimaat
Seisoenale Weer:
Hierdie tydperk val saam met die winterseisoen in Suid-Afrika, wat dikwels kouer temperature en moontlik reën en sneeu in sommige streke tot gevolg het.
Dus, op of rondom 21 Junie elke jaar, ervaar Suid-Afrika sy kortste dag en langste nag, wat ‘n belangrike astronomiese gebeurtenis is en die begin van die geleidelike toename in daglig ure tot gevolg het.